30/4 làm sống lại những chia rẽ của người Việt

Một cựu quân nhân Việt Nam Cộng Hòa tại lễ Tưởng Niệm Quốc Hận lần thứ 40 tại sân vận động trường trung học Bolsa Grande, Garden Grove, ngày 25 Tháng Tư.

Một Thượng nghị sĩ Canada gốc Việt mạnh mẽ lên án chính phủ Việt Nam ‘nói dóc’, ‘chối cãi sự thật’ về lịch sử ngày 30/4/1975.

Phát biểu của Thượng nghị sĩ Ngô Thanh Hải, tác giả đạo luật ‘Hành trình tới tự do,’ trong cuộc phỏng vấn với VOA Việt ngữ hôm nay là phản hồi chính thức đối với chỉ trích của Hà Nội về việc Canada thông qua luật này hôm 23/4.

Luật được thông qua giữa lúc đánh dấu 40 năm chiến tranh Việt Nam kết thúc quy định trên cả nước Canada, hằng năm, ngày 30/4 sẽ được biết đến như là ‘Ngày Hành trình đến Tự do’, một ngày lễ tưởng niệm nhưng không phải là ngày nghỉ lễ chính thức.

Hà Nội đã triệu đại sứ Canadađến để phản đối. Việt Nam nói đạo luật ‘Hành trình tới tự do’ ‘xuyên tạc lịch sử’, ‘khiêu khích chia rẽ đoàn kết dân tộc’ và rằng thông qua luật này là ‘bước lùi nghiêm trọng trong quan hệ hai nước, gây ảnh hưởng tiêu cực đển quan hệ đang phát triển tốt đẹp giữa Việt Nam và Canada.’ Thượng nghị sĩ Ngô Thanh Hải phản bác:

“Chính phủ Việt Namkhông bao giờ chấp nhận sự thật, luôn luôn chối cãi bởi vì không muốn thế giới biết đến những sự vi phạm, giết chóc của họ. Phải chấp nhận sự thật trước rồi mới tính tới, chứ tối ngày cứ nói láo thì cộng sản Việt Nam sẽ không đi tới đâu cả.”

Tranh cãi xảy ra trong lúc những chia rẽ, rạn nứt giữa người Việt của hai ý thức hệ khác nhau chưa được hàn gắn bất chấp những nỗ lực kêu gọi ‘hòa hợp hòa giải dân tộc’ và giữa bối cảnh người Việt hải ngoại tưởng niệm ngày ‘quốc hận 30/4’ khi cộng sản Bắc Việt tiến chiếm Sài Gòn khiến hàng triệu người bỏ nước đi tị nạn trong khi Hà Nội kỷ niệm trọng thể 40 năm ngày ‘giải phóng miền Nam-thống nhất đất nước.’

Thứ ba tuần này, một Nghị quyết tưởng niệm 40 năm Ngày 30 tháng Tư được đệ trình tại Hạ viện Hoa Kỳ.

Dân biểu Alan Lowenthal, người giới thiệu Nghị quyết, phát biểu:

“Trong lúc tưởng niệm năm thứ 40 của ‘Tháng tư Đen’, chúng ta không thể lãng quên cuộc tranh đấu tiếp diễn của người dân tại Việt Nam đòi hỏi tự do, nhân quyền căn bản. Hôm nay, tôi giới thiệu một Nghị quyết tưởng niệm biến cố 30/4, tưởng nhớ tới những người đã hy sinh, và vinh danh cộng đồng người Việt tại Mỹ.”

Kỷ niệm 4 thập niên ngày 30/4 năm nay, truyền thông nhà nước Việt Nam cho đăng tải rất nhiều nội dung ca ngợi ‘chiến thắng hào hùng’ của quân đội cộng sản trong khi giới lãnh đạo tiếp tục lên án ‘tội ác tàn bạo của Mỹ’ đã gây ra ‘đau thương, tổn thất không thể đo lường cho đất nước và con người Việt Nam,’ theo lời Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Tuy nhiên, dường như dân chúng Việt Namcàng ngày càng tỏ ra hờ hững và thậm chí có người còn khó chịu trước chính sách tuyên truyền ‘một chiều’ của chính quyền độc đảng do cộng sản lãnh đạo.

Trên các trang mạng xã hội xuất hiện nhiều lời kêu gọi xem lại cách thức kỷ niệm ngày 30/4. Nhiều ý kiến cho rằng nên xem đây là ngày ‘tưởng niệm’ hơn là ‘ngày kỷ niệm chiến thắng’ vì ‘chiến tranh không bao giờ là ngày hội.’

Một số cư dân mạng kêu gọi người dân mặc đồ đen trong ngày 30/4 để tưởng nhớ những người đã nằm xuống trong cuộc chiến Việt Nam cho dù họ đứng dưới màu cờ nào.

Anh Nguyễn Lân Thắng, một blogger được nhiều người biết tiếng, viết rằng: ‘Mình mong ngày 30/4 sẽ chuyển thành ngày tưởng niệm những mất mát của dân tộc, đừng nói chuyện ai thắng ai thua.’